Trong những năm gần đây, sản phẩm đồ gốm men rạn cổ đã tạo được dấu ấn và điểm khác biệt của làng gốm Bát Tràng. Không phải ngẫu nhiên mà các sản phẩm này lại được nhiều khách hàng lựa chọn. Bởi để tạo ra những sản phẩm chất lượng không chỉ đòi hỏi sự khéo léo mà còn quy trình sản xuất vô cùng nghiêm ngặt. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn quy trình sản xuất đồ gốm men rạn.
Tìm hiểu thêm những mẫu bộ ấm chén Bát Tràng của chúng tôi ngay !
Quy trình sản xuất đồ gốm men rạn cổ
Để tạo ra các sản phẩm gốm men rạn cần trải qua các công đoạn dưới đây:
Tạo cốt gốm
Các loại đồ gốm men rạn có độ dày lớn, cầm rất nặng, khi sử dùng tay để gõ sẽ phát ra tiếng “coong” rất vang. Để tạo được cốt gốm tốt yêu cầu quá trình chọn lọc, pha chế, xử lý vô cùng kỹ lưỡng.
Chọn đất
Đất làm gốm sứ men rạn là loại đất sét lấy từ Trúc Thôn có độ dẻo cao, hạt mịn, khó tan trong nước, chịu được nhiệt độ lớn. Đất sét sau khi co lại và sấy khô đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm mới cho ra được sản phẩm như ý muốn.
Xử lý đất
Trong đất sét có chứa nhiều loại tạp chất, do đó công đoạn xử lý mất khá nhiều thời gian và đòi hỏi người làm phải vô cùng kỹ lưỡng. Xử lý đất sẽ thông qua hệ thống gồm 4 bể chứa như sau:
- Bể đánh: Loại bể này dùng để ngâm đất sét thô và nước trong vòng khoảng 4 tháng. Vai trò của bể là khiến đất phá vỡ kết cấu và phân rã hòa vào nước.
- Bể lọc: Hỗn hợp đất sét ở bể đánh sẽ được đưa qua bể lắng. Sau thời gian, đất sét có khối lượng nặng sẽ lắng xuống, các tạp chất nhẹ nổi lên trên được vớt bỏ.
- Bể phơi: Đất sét thu được ở bể lọc được mang phơi liên tục trong vòng 3 ngày.
- Bể ủ: Sau khi phơi xong đất được chuyển đến bể ủ để khử oxit sắt cùng các tạp chất. Đất ủ càng lâu thì càng chất lượng.
Định hình cho sản phẩm mộc
Hiện nay, phương pháp đổ rót đồ “hồ đầy” được áp dụng phổ biến nhằm tạo dáng chuẩn và có sự đồng nhất. Tùy vào độ phức tạp của dáng thô ban đầu của sản phẩm mà có thể đổ vào khuôn 2 mang hoặc nhiều mang. Quá trình này đòi hỏi sự nhẫn nại, khéo léo và phải đồ “hồ đầy” từ từ để không khí thoát ra, tránh bị bọt khí sẽ ảnh hưởng đến chất lượng gốm.
Phơi sấy và sửa hàng mộc
Khuôn đúc được phơi ở khô thoáng hoặc dùng bóng đèn dây tóc để sấy. Sau đó tháo khuôn. Hàng mộc sẽ được đặt trên bàn xoay sau đó cắt gọt các vị trí thừa. Đế và miệng của hàng mộc được gọt để có độ dày và kích thước đồng nhất. Sau đó, hàng mộc được rửa để loại sạch bụi bẩn, đảm bảo bề mặt có độ nhẵn cao nhất.
Chuốt chi tiết và đắp nổi
Trong quy trình sản xuất đồ gồm men rạn cổ, đây là giai đoạn đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ của người thợ làm gốm. Các chi tiết sẽ được chuốt sao cho sắc nét nhất nhưng vẫn đảm bảo sự uyển chuyển, mềm mại và thanh thoát.
Tiếp đến là công đoạn đắp nổi các chi tiết. Tùy vào từng sản phẩm mà người thợ có thể đắp từ vài chụ đến hàng ngàn các chi tiết khác nhau. Điều này đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm. Các chi tiết đắp như: vuốt rồng, vảy rồng, thân lá, cánh hoa,….phải hài hòa với dáng gốm.
Nung lần 1 ở nhiệt độ 700 độ C
Sau khi phần đắp nổi và chuốt chi tiết hoàn thành, gốm sẽ được nung ở mức nhiệt độ 700 độ C. Thành phẩm gốm sau khi nung có màu hồng nhạt. Sau đó người thợ sẽ phun lớp men bóng lên bề mặt.
Vẽ màu lên họa tiết
Đây là công đoạn được xem là khó nhất bởi nó đòi hỏi người thợ phải có khả năng thẩm mỹ, kỹ thuật xử lý màu và cảm nhận độ đậm nhạt của màu sắc tốt nhất.
Bôi nến lên họa tiết
Ở công đoạn này, các người thơi sẽ vẽ nến trắng lên các họa tiết. Mục đích của việc làm này là giúp khi phun men sẽ không bị hoàn lễn vào màu của họa tiết.
Nhúng men rạn
Mỗi nhà lò sẽ có cách tráng men khác nhau. Với bề mặt gốm kích thước lớn sẽ áp dụng cách dội men, phun men lên bề mặt gốm. Còn các loại gốm nhỏ áp dụng hình thức nhúng men. Mỗi nhà lò sẽ có tỉ lệ pha men và kỹ thuật khác nhau.
Sau khi nhúng men, thợ gốm sẽ kiểm tra các sản phẩm trước khi cho vào lò nung. Các vị trí khuyết men cần quệt lại. Chỗ thừa men cần cạo bớt để độ dày ở các vị trí được đều nhau.
Nung lần 2 ở nhiệt độ 1280 độ C
Đây cũng là một trong những công đoạn vô cùng quan trọng trong quy trình sản xuất đồ gốm men rạn cổ. Nếu lò lửa không thuận lợi thì công sức ở các công đoạn trước xem như “đổ biển”.
Giây phút nhóm lò vô cùng linh thiêng, người thợ cả thắp ba nén nhang đồng thời thành kính cầu thần lửa phù trợ. Qúa trình nung phải có người canh lửa liên tục để đảm bảo nhiệt độ ổn định giúp “gốm chín” hoàn hảo và đạt chất lượng tốt nhất.
Tạo nét men rạn nổi bật
Đồ gốm men rạn sau khi lấy ra khỏi lò còn ấm, thợ gốm sẽ thoa lớp mực vào tận xương gốm để khô tự nhiên. Cuối cùng rửa lớp mực thừa sẽ được thành phẩm cuối cùng.
Các đặc điểm nổi bật của đồ gốm men rạn Bát Tràng
- Các sản phẩm đều có nét rạn hình tứ giác, tam giác, ngũ giác,….khác biệt nhau.
- Sản phẩm gốm men rạn được dùng làm đồ thờ bởi nó hội tụ và cân bằng ngũ hành.
- Thổ: Chất men, chất đất tượng trưng cho sự sinh sôi, phát triển.
- Mộc: Từ tro trấu trong men.
- Thủy: Nhào nặn, vẽ họa tiết trang trí.
- Kim: Tạo nên từ quá trình nung gốm.
- Hỏa: Nhiệt độ cao trong lò nung.
Gốm Quỳnh Hương – hội tụ đồ thờ men rạn chất lượng nhất
Gốm Quỳnh Hương là đơn vị cung cấp các sản phẩm gốm men rạn Bát Tràng uy tín, chất lượng hàng đầu hiện nay. Với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề cùng mối liên kết hợp tác lâu dài với các nghệ nhân trong làng gốm, chúng tôi cam kết cung cấp các sản phẩm đẹp, chất lượng cao.
Ngoài ra, chúng tôi nhận cung cấp sản phẩm theo yêu cầu và mong muốn của khách hàng. Hỗ trợ tư vấn khách hàng trong việc lựa chọn sản phẩm. Giao hàng nhanh chóng trên toàn quốc.
Trên đây là toàn bộ quy trình sản xuất đồ gốm men rạn cổ. Nếu quý khách hàng có nhu cầu chọn mua đồ gốm sứ Bát Tràng vui lòng liên hệ với chúng tôi theo hotline: 0988 157 188 để được tư vấn, hỗ trợ.
